การเก็บ ภาษีธุรกรรมทองคำ ในไทย ณ ปัจจุบัน หลายคนอาจจะสงสัยว่า “ทองเสียภาษีไหม?” “ภาษีที่จะเก็บคืออะไร?” “ผลกระทบกับผู้ประกอบการร้านทอง?” บทความนี้จะพาท่านไล่เรียงตั้งแต่พื้นฐานของกฎหมาย ไปจนถึงแนวคิดใหม่ที่กำลังเป็นข่าว พร้อมวิธีคำนวณภาษีแบบเข้าใจง่าย เพื่อให้ผู้ประกอบการและนักลงทุนทองสามารถวางแผนได้ถูกต้องตามกฎหมาย
-
ความสำคัญและสถานการณ์ปัจจุบันของ ภาษีธุรกรรมทองคำ
- ปัจจุบันมีข่าวว่ากระทรวงการคลังและธนาคารแห่งประเทศไทยกำลังพิจารณามาตรการ เก็บภาษีการซื้อขายทองคำผ่านช่องทางออนไลน์/ธุรกรรมเงินบาท เพื่อชะลอแรงหนุนค่าเงินบาทแข็งค่าซึ่งอาจเป็นผลกระทบต่อภาคส่งออกและการท่องเที่ยว amarintv.com+3สำนักข่าวอินโฟเควสท์+3มติชนออนไลน์+3
- แต่ “คลัง” ได้ออกมาปฏิเสธว่า ณ ปัจจุบัน ยังไม่มีแผนอย่างเป็นทางการ ในการเก็บภาษีรูปแบบดังกล่าว bangkokbiznews
- หากมาตรการนี้ผ่าน อาจมีการยกเว้นบางรูปแบบ เช่น ทองคำที่ซื้อขายในสกุลเงินดอลลาร์ หรือธุรกิจซื้อขายล่วงหน้า (futures) มติชนออนไลน์+2pptvhd36.com+2
ดังนั้น บทความนี้จะไม่อาศัยข้อสันนิษฐานลอย ๆ แต่จะอิงกับกฎหมาย และนำข่าวสารที่เป็นทางการมาประกอบ เพื่อให้ผู้อ่านได้เข้าใจภาพรวมที่ชัดเจน
-
กฎหมาย & หลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้อง ภาษีธุรกรรมทองคำ
2.1 ประมวลรัษฎากร — ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา มาตรา 42(9)
ตาม มาตรา 42 (9) ประมวลรัษฎากร ระบุว่า “การขายสังหาริมทรัพย์ที่ได้มาโดยมิได้มุ่งในทางการค้าหรือหากำไร” เป็นเงินได้ที่ ได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้ — ซึ่งตีความว่า ทองคำแท่งหรือทองรูปพรรณที่บุคคลทั่วไปถือครอง (ไม่ใช่ขายเพื่อธุรกิจโดยตรง) สามารถได้รับสิทธิยกเว้นภาษีในส่วนกำไรจากการขาย SBK GOLD ราคา Real Time+1
ตัวอย่างหนึ่งที่มักถูกอ้างถึงคือ “ถ้าคุณซื้อทองคำแท่งแล้วขาย ทำกำไร — ถ้าไม่ได้ทำเป็นธุรกิจโดยตรง ก็อาจไม่ต้องเสียภาษีเงินได้” bangkokgolds.com+2SBK GOLD ราคา Real Time+2
2.2 กฎหมายภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) กับทองคำ (โดย กรมสรรพากร)
เมื่อนำเข้าหรือขายทองคำที่ ยังไม่ถูกแปรรูปเป็นรูปพรรณ (ทองแท่ง / เนื้อทอง) และผู้ประกอบการจดทะเบียนตามเงื่อนไข กรมสรรพากรกำหนดให้สามารถ ยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่ม ได้ภายใต้เงื่อนไขบางประการ กรมสรรพากร
- ทองคำที่ได้รับยกเว้น VAT ต้องมีเนื้อทองอย่างน้อย ร้อยละ 96.5 กรมสรรพากร+1
- ผู้ประกอบการที่จะขอยกเว้น VAT ต้อง แจ้งความประสงค์ ต่อกรมสรรพากร พร้อมเงื่อนไขการประกอบกิจการค้าทองคำ กรมสรรพากร
- หากไม่เข้าหลักเกณฑ์ จะต้องเสีย VAT เหมือนสินค้าทั่วไป miceoss.tceb.or.th+1
2.3 ภาษีอื่นที่เกี่ยวข้อง (สำหรับร้านทอง)
ร้านทองที่ดำเนินการเป็นธุรกิจ อาจมีภาระภาษีอื่น ๆ ร่วม เช่น
- ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) — ถ้าไม่ได้อยู่ภายใต้เงื่อนไขยกเว้น
- ภาษีเงินได้ (บุคคลธรรมดาหรือบริษัท) — หากกิจการทำกำไร
- ภาษีธุรกิจเฉพาะ / ภาษีพิเศษ — หากกฎหมายกำหนด
- อากร/ภาษีศุลกากร — สำหรับการนำเข้าทองคำ
- อากรแสตมป์ หรือภาษีอื่นตามกรณี
คู่มือภาษีอากรสำหรับกิจการร้านทอง จากกรมสรรพากรมีการแจกแจงภาษีเหล่านี้ไว้ชัดเจน กรมสรรพากร+1
-
ประเภท ภาษีธุรกรรมทองคำ
เพื่อให้เข้าใจง่าย เราจะแบ่งทองเป็นกลุ่มหลัก 3 ประเภท และอธิบายผลทางภาษีของแต่ละประเภท
| ประเภททอง | ลักษณะ / หมายเหตุ | ภาษีที่อาจเกี่ยวข้อง / สิทธิยกเว้น |
| ทองคำแท่ง (ยังไม่แปรรูป) | เนื้อทอง ≥ 96.5% | อาจขอยกเว้น VAT ได้หากผู้ประกอบการแจ้งความประสงค์ตามเงื่อนไขกรมสรรพากร กรมสรรพากร+1 |
| ทองรูปพรรณ / ทองประดับ | ทองขึ้นรูปเป็นเครื่องประดับ / มีลวดลาย | มักถูกบวก “ค่ากำเหน็จ” และไม่อยู่ในเงื่อนไขการยกเว้น VAT |
| ทองดิจิทัล / แพลตฟอร์มออนไลน์ | ทองที่ถือในรูปแบบสินทรัพย์ดิจิทัล / สัญญาอนุพันธ์ | หากมีกำไร อาจถูกคิดเป็นเงินได้พึงประเมิน (ภาษีเงินได้) EBC Financial Group+1 |
ตัวอย่าง: ถ้าคนทั่วไปซื้อทองคำแท่งเพื่อถือไว้ พอขายเราอาจไม่ต้องจ่ายภาษีเงินได้ เพราะอยู่ในมาตรา 42(9) — แต่ถ้าทำเป็นธุรกิจขายทอง หรือซื้อขายผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ อาจถูกคำนวณภาษีได้แตกต่างกัน
-
กำไรจากการซื้อขายทอง vs เงินได้พึงประเมิน
4.1 ความหมาย “เงินได้พึงประเมิน”
เงินได้พึงประเมิน (Income subject to tax) คือ รายได้ที่กฎหมายกำหนดให้ต้องนำไปรวมคำนวณเพื่อเสียภาษีเงินได้
ในหลายกรณี ถ้าการซื้อขายทองเข้าเกณฑ์ “การค้า / ธุรกิจ / การลงทุน” มากกว่า “ถือครองส่วนบุคคล” กำไรอาจถูกนับเป็นเงินได้พึงประเมิน
4.2 กรณีที่ไม่ต้องเสียภาษีเงินได้ (ตามมาตรา 42 (9))
- หากทองถูกซื้อมาเพื่อถือครอง ไม่ได้มุ่งขายเพื่อหา กำไรเชิงธุรกิจ
- ถ้าขายแล้ว – กำไรจะได้รับ ยกเว้นภาษีเงินได้
- ข้อจำกัด: การยกเว้นนี้อาจไม่ครอบคลุมกรณีที่ถูกตีความว่าเป็นธุรกิจหรือร้านทอง
4.3 กรณีที่อาจต้องเสียภาษีเงินได้
- ถ้ามีการดำเนินธุรกิจขายทองคำ — กำไรจะถูกนับเป็นรายได้ของธุรกิจ
- ถ้าซื้อขายผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ / ดิจิทัล — กฎหมายอาจมองเป็น “การลงทุน / ธุรกิจ” และต้องคำนวณภาษีเงินได้ EBC Financial Group+1
- เทรดทองในตลาดล่วงหน้า (futures) หรือ Forex ที่เกี่ยวกับทอง — กำไรถือเป็นเงินได้พึงประเมิน EBC Financial Group+1
- แนวคิด “เก็บภาษีซื้อขายทองออนไลน์” ที่กำลังถูกพูดถึง
5.1 ที่มาของแนวคิด
- การซื้อขายทองคำออนไลน์โดยชำระเป็นบาท อาจทำให้มีการแปลงเงินดอลลาร์เป็นเงินบาท ซึ่งส่งผลให้เงินบาทแข็งค่าขึ้น — เป็นแรงกดดันต่อภาคส่งออกและเศรษฐกิจโดยรวม สำนักข่าวอินโฟเควสท์+3มติชนออนไลน์+3bangkokbiznews+3
- ทางการอาจพิจารณาเก็บในรูปแบบ ภาษีธุรกรรมพิเศษ (Special Business Tax) หรือรูปแบบที่เหมาะสมอื่น ๆ มติชนออนไลน์
- มีการเสนอให้ ยกเว้น สำหรับทองคำที่ซื้อขายในสกุลเงินดอลลาร์ หรือซื้อขายในตลาดล่วงหน้าเพื่อลดผลกระทบ pptvhd36.com+1
5.2 สถานะปัจจุบัน
- ขณะนี้เป็นเพียง “แนวคิด / การพิจารณา” ยังไม่มีประกาศใช้งานอย่างเป็นทางการ bangkokbiznews
- มีฝ่ายที่คัดค้าน โดยอ้างว่า การส่งออกทองคำไม่ใช่สาเหตุหลัก ของเงินบาทแข็ง และยังไม่มีมูลฐานเพียงพอในการเก็บภาษีรูปแบบดังกล่าว bangkokbiznews
-
ผลดี ผลเสีย และข้อสังเกต
6.1 ผลดีที่อาจเกิดขึ้น
- ลดแรงหนุนให้ค่าเงินบาทแข็งตัว
- สร้างรายได้ภาษีใหม่ให้กับรัฐ
- ควบคุมการลงทุน / การเก็งกำไรในทองที่อาจเป็นช่องทางเคลื่อนเงิน
- ทำให้การแข่งขันในช่องทางออนไลน์โปร่งใสมากขึ้น
6.2 ผลเสีย / ความเสี่ยง
- เป็นภาระเพิ่มเติมต่อผู้ประกอบการร้านทอง โดยเฉพาะร้านเล็ก
- ลดแรงจูงใจการขายทองออนไลน์
- หากเก็บไม่รอบคอบ อาจกระทบการลงทุนทองคำ
- มีแนวโน้มถูกฟ้องร้อง / ท้าทายทางกฎหมายหากขัดกับรัฐธรรมนูญหรือหลักสิทธิเสรีภาพ
6.3 ข้อสังเกตที่ควรจับตามอง
- ใบอนุญาต / การแจ้งประกอบกิจการค้าทองคำ
- วิธีจัดเก็บภาษี — จะเก็บตามมูลค่าหรือ % ของการทำธุรกรรม?
- การแยกรูปแบบทอง (ออนไลน์ vs ออฟไลน์ / บาท vs ดอลลาร์)
- ผลกระทบต่อตลาดทองคำไทย / ความเชื่อมั่นผู้ลงทุน
-
วิธีคำนวณ ภาษีธุรกรรมทองคำ แบบเข้าใจง่าย (ตัวอย่าง)
ต่อไปนี้เป็น “สมมุติฐาน” แบบง่าย เพื่อให้เห็นภาพ — ตัวเลขจริงอาจต่างไปตามอัตราที่กฎหมายกำหนดหากมีการประกาศ
สมมุติ: รัฐประกาศภาษีธุรกรรมทองออนไลน์ 1% ของมูลค่าการซื้อขาย
ตัวอย่างที่ 1: บุคคลทั่วไปซื้อทองคำแท่งและขาย
- ซื้อ: 1 กิโลกรัม = 60,000 บาท
- ขาย: 1 กิโลกรัม = 62,000 บาท
- กำไร = 2,000 บาท
- ตามมาตรา 42(9) → ยกเว้นภาษีเงินได้
- หากมีภาษีธุรกรรม 1% → คิดจากมูลค่าขาย = 62,000 × 1% = 620 บาท
ตัวอย่างที่ 2: ร้านทองขายทองออนไลน์
- ร้านทอง A ขายทองคำแท่งมูลค่า 500,000 บาท
- หากกฎหมายเก็บ 0.5% → ร้านต้องจ่ายภาษี = 500,000 × 0.5% = 2,500 บาท
ตัวอย่างที่ 3: การขายทองดิจิทัล (แพลตฟอร์ม)
- ผู้ถือทองดิจิทัลขายมูลค่า 100,000 บาท
- กำไร = 10,000 บาท
- กฎหมายมองว่าเป็น “เงินได้พึงประเมิน” → อัตราภาษีสมมุติ 15% → ต้องจ่าย 10,000 × 15% = 1,500 บาท
- นอกจากนั้น อาจมีภาษีธุรกรรมอีก (สมมุติ 0.5%) → 100,000 × 0.5% = 500 บาท
ข้อสังเกต: ตัวเลขอัตรา 0.5% หรือ 1% เป็นสมมุติสำหรับอธิบาย การคิดจริงต้องรอประกาศอย่างเป็นทางการ
- แนวทางปฏิบัติที่แนะนำสำหรับผู้ประกอบการร้านทอง
- ติดตามกฎหมายอย่างใกล้ชิด
เพราะยังไม่มีประกาศชัดเจน — แต่มีแนวโน้มสูง - จัดระบบบัญชี & รายงานการซื้อขายให้ชัดเจน
เพื่อรองรับการตรวจสอบจากกรมสรรพากร - แจ้งการประกอบกิจการค้าทองคำตามกรมสรรพากร
ถ้ามีสิทธิ์ยกเว้น VAT สำหรับทองคำแท่งที่ยังไม่แปรรูป กรมสรรพากร - กำหนดเงื่อนไขการขายออนไลน์ให้รัดกุม
เช่น การระบุสกุลเงิน, เงื่อนไขการแปลง, ใบกำกับภาษี ฯลฯ - วิเคราะห์ต้นทุนเพิ่ม (ภาษีธุรกรรม)
ถ้ามีการเก็บภาษี คำนวณว่าจะกระทบกำไร / ค่าบริการ /ราคาขายอย่างไร - ให้คำแนะนำ – ให้ความรู้ลูกค้า
ช่วยลูกค้าเข้าใจ “ทองเสียภาษีไหม” เพื่อสร้างความเชื่อถือ - สำรองเงิน / วางแผนภาษีล่วงหน้า
เผื่อในอนาคตต้องจ่ายภาษีธุรกรรม - สรุป & คำแนะนำท้ายบท
- ปัจจุบัน แนวคิด เก็บภาษีธุรกรรมทองออนไลน์ / ชำระเงินบาท กำลังได้รับการพูดถึงอย่างกว้างขวาง
- แต่ยังไม่มีประกาศทางการที่ใช้บังคับ
- สำหรับบุคคลทั่วไป — ทองคำแท่ง / รูปพรรณที่ถือเพื่อส่วนตัว มักได้รับ ยกเว้นภาษีเงินได้ ตามมาตรา 42(9)
- สำหรับผู้ประกอบการ — ต้องจับตา VAT, ภาษีเงินได้ และแนวโน้มภาษีธุรกรรม
- วิธีคำนวณภาษีธุรกรรม (ในกรณีประกาศใช้) อาจใช้เป็น % ของมูลค่าการซื้อขาย
- การจัดระบบบัญชี การแจ้งประกอบกิจการสินค้าทองคำ การให้คำแนะนำลูกค้าเป็นสิ่งสำคัญ
คำแนะนำหลัก: จับตาประกาศอย่างใกล้ชิด และวางแผนล่วงหน้าให้พร้อม อย่ารอจนถึงวันที่ถูกเรียกเก็บ
- FAQ สั้น ๆ
Q1: “ทองเสียภาษีไหม?”
A: ทองคำแท่ง / รูปพรรณที่ถือครองส่วนตัวและไม่ได้ประกอบธุรกิจ มักได้รับยกเว้นภาษีเงินได้ตามมาตรา 42(9) SBK GOLD ราคา Real Time+1
Q2: ถ้าฉันขายทองออนไลน์ จะเสียภาษีไหม?
A: ถ้าแพลตฟอร์มถูกมองว่าเป็นธุรกิจ รายได้อาจถูกนับเป็นเงินได้พึงประเมิน และอาจเสียภาษีย้อนหลัง
Q3: ถ้ามีภาษีธุรกรรมทอง – จะคิดอย่างไร?
A: โดยทั่วไปอาจคิดเป็นอัตราร้อยละ (%) ของมูลค่าการขาย — ตัวอย่างคำนวณอยูในหัวข้อที่ 7
Q4: ร้านทองขอยกเว้น VAT ได้ไหม?
A: ได้ ถ้าเป็นทองคำที่ยังไม่แปรรูป (ทองแท่ง) มีเนื้อทอง ≥ 96.5% และผู้ประกอบการแจ้งตามเงื่อนไขกรมสรรพากร กรมสรรพากร+1
ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านภาษีทองคำกับ Fahthong Accounting
ไม่ว่าคุณจะเป็นผู้ถือทองคำเพื่อการลงทุน หรือผู้ประกอบการร้านทองที่ต้องการวางแผนภาษีอย่างถูกต้องตามกฎหมาย
Fahthong Accounting พร้อมให้คำปรึกษามืออาชีพเกี่ยวกับ
-
ภาษีเงินได้จากการซื้อขายทองคำ
-
ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) สำหรับทองคำแท่งและทองรูปพรรณ
-
ภาษีธุรกรรมทองคำออนไลน์ และแนวทางการวางแผนภาษีล่วงหน้า
📍 ที่อยู่: 311/2 หมู่ที่ 6 ตำบลโสนลอย อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี 11110
📞 โทร: 094-981-2888, 093-379-8488
📧 E-mail: fahthongacc@gmail.com
💬 LINE: @fahthongacc
🌐 เว็บไซต์: https://fahthongacc.com